مدیریت بحران وارائه الگوی مطلوب با تاکید بر آسیب پذیری

زمینه و هدف: بحرانهای طبیعی از موانع اصلی توسعه یافتگی هستند، کاهش خسارتهای جبران ناپذیر این رخدادها نیازمند شناخت علل، راه حلهای مقابله و کاهش مخاطرات  می باشد. گروه های انسانی آسیب پذیر دامنه بحران ها را گسترده تر می کنند؛ در این ارتباط می توان گفت: "امروزه آسیب پذیری به عنوان عامل تعیین کننده اصلی بحران معرفی می شود، لذا بررسی علل آسیب پذیری و مدل های تعیین کننده کاهش آسیب پذیری را ضروری می سازد." این مقاله بر اساس یک مطالعه توصیفی و کتابخانه ای تهیه شده است و طی آن مدل های آسیب پذیری در راستای پیش بینی مدل  خوب برای بحران وکاهش بحرانها مورد ارزیابی قرار می گیرد. روش: این مقاله در پاسخ به این سوال که کدام مدل در فهم و تحلیل آسیب پذیری جامعه در برابر مخاطرات طبیعی تبیین کاملی را ارائه می دهد؟ به ارزیابی مدل های مطرح در زمینه آسیب پذیری می پردازد و با تقسیم بندی مدل ها در سه دسته اصلی، مدل مناسب برای مدیریت بحران را معرفی می کند. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که مدل های علّی (مدل کرانچ وپخش) با تأکید بر علت ایجاد بحرانها، در واقع از نمایی دیگر به علت آسیب پذیری اشاره دارند. مدل کرانچ با تأکید صرف بر علل ریشه ای و شرایط ناامن به تفسیر علت آسیب پذیری و شروع بحرانها می پردازد، در مقابل مدل ریلایز با تأکید بر ظرفیت ها، راه های کاهش آسیب پذیری و بحران را نشان می دهد. نتیجه گیری: مهم ترین نتیجه پژوهش حاضر این است که به کارگیری و استفاده از مدل های علّی و تحقیق و توسعه در این زمینه سبب ارتقای عملکرد و تقویت مدیریت بحران در راستای کاهش اثر بحران در سکونتگاه های انسانی خواهد شد و خطرپذیری را کاهش خواهد داد.